Een kindgesprek om te werken aan welbevinden en leerdoelen

Robert Sternberg

In hoofdstuk 14 van hun boek “Applied Intelligence (Robert Sternberg, James C. Kaufman en Elena C. Grigorenko, 2008) beschrijft Sternberg twintig "struikelblokken" in een poging uit te leggen waarom intelligente mensen (te vaak) falen:  tussen haakjes er achter de “remedie” die Matthijs R. Koot in 2011 op internet zette:

  1. Gebrek aan motivatie (kies een taak die jijzelf belangrijk vindt)
  2. Gebrek aan impulscontrole (controleer altijd je resultaat; accepteer niet blindelings het eerste resultaat)
  3. Gebrek aan doorzettingsvermogen of juist teveel doorzettingsvermogen (zorg voor evenwicht tussen werk en ontspanning)
  4. Gebruik van de verkeerde vaardigheden (maak gebruik van waar je goed in bent)
  5. Onvermogen om gedachten te vertalen in actie (het probleem opsplitsen in kleine SMART stappen)
  6. Gebrek aan productgerichtheid (focus op resultaat, niet alleen op het proces)
  7. Onvermogen om taken uit te voeren en te volgen (je bewust inzetten voor een taak, ijverig werken)
  8. Niet starten (beslis NU wat u eerst moet doen, pas eenvoudig aan indien nodig)
  9. Faalangst (omdenken: maak van niet helpende helpende gedachten)
  10. Uitstel (handel NU en je voelt je zelfverzekerder.)
  11. Verkeerd toeschrijven van schuld (verantwoordelijkheid nemen en accepteren wat buiten jouw invloed ligt)
  12. Overmatige zelfmedelijden (focus op het oplossen van je probleem)
  13. Overmatige afhankelijkheid (beslis zelf, accepteer onzekerheid en onvolledige informatie)
  14. Je wentelen in persoonlijke moeilijkheden (zie 12)
  15. Afleiding (houd een kleine dagelijkse takenlijst bij, houd je werkruimte opgeruimd)
  16. Met teveel of juist te weinig taken tegelijk bezig zijn (doe één ding en doe het goed)
  17. Impulsen niet kunnen beheersen (denk aan de grotere beloning die uitstel van een snelle beloning kan opleveren)
  18. Onvermogen of onwil om door de bomen het bos te zien (denk aan het grotere plaatje)
  19. Gebrek aan evenwicht tussen kritisch, analytisch denken en creatief, synthetisch denken (pas de zes denkhoeden van de Bono zelf toe)
  20. Te weinig of te veel zelfvertrouwen (wees aardig voor jezelf, ken je beperkingen en zwakheden)

Tessa Kieboom en Kathleen Venderickx

In het boek "Meer dan intelligent" beschrijft Tessa Kieboom, (Tessa Kieboom en Kathleen Venderickx
sept. 2017) wat zij noemt "embodio's", persoonlijke barrières om tot ontwikkeling te komen. Zij noemt daarbij:

  • Zichzelf als norm zien
  • Iets bereiken kost tijd
  • Communicatie
  • Comfortzone verlaten
  • Een fout moet triggeren om het beter te doen
  • De lege toolbox
  • Heftige emoties
  • Overpresteren
  • Weerstand
  • Sociale omgang
  • Anders zijn

Ook bespreekt zij hoe je met de juiste aanpak of training kunt proberen deze barrieres te voorkomen en eventueel te "genezen". Belangrijk om je hiervan bewust te zijn als in gesprek gaat met hoogbegaafde kinderen!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Lilian van der Poel

Lilian bracht in 2014 "Hoogbegaafdheid in kaart" uit. Hierin bespreekt zij hoe je embodio's, struikelblokken, blokkades of hoe je het ook maar wil noemen kunt opmerken, begrijpen en (positief) kunt beïnvloeden. Zij laat achtereenvolgens aan bod komen:

Leergedrag

  • 1. Motivatie
  • 2. Doorzetten
  • 3. Geheugenproblemen
  • 4. Kennisgebrek

Emotioneel gedrag

  • 5. Faalangst
  • 6. Frustratie
  • 7. Stress
  • 8. Sensitiviteit

Sociaal gedrag

  1. Onderpresteren
  2. Onafhankelijkheid
  3. Zelfstandigheid
  4. Samenwerken

Laura Groebbé

In het boek "Paul, ons hoogbegaafde wonderkind, blokkades en overlevingsgedrag bij hoogbegaafde kinderen, Laura Groebbé, juni 2018, uitgeverij La Luna, Maastricht. ISBN9789082368376  wordt uitgebreid beschreven hoe je met hoogbegaafde kinderen in gesprek kunt gaan om blokkades die kunnen ontstaan tijdens de ontwikkeling van het kind samen aan te pakken. Een gespreksaanpak waarbij uitdrukkelijk plaats is voor de gevoelens van het kind.  Dat laatste is volgens mij een belangrijke aanvulling op het gesprek volgens het model HGW (Handelings Gericht Werken) dat gedemonstreerd wordt in het onderstaande filmpje.

De aanpak wordt dan:

1.Verhelderen huidige situatie: het is het gevoel, het welbevinden en/of hoe gaat het leren op dit moment

2.Verhelderen welke verandering gewenst is (door het kind en eventueel ook anderen): wat heel concreet moet er veranderen

3.Inventariseren opties voor aanpak om de verandering te bereiken

4.Kiezen van een aanpak

5.Afspraken maken over deze aanpak

Op deze manier voelt het kind zich gehoord, ontstaat er vertrouwen en kun je samen succeservaringen opdoen, door heel kleine concrete stapjes te gaan zetten. Dan wordt er (weer) geleerd!

Als het lastiger gaat: Kids'Skills

Als de blokkade blijft opspelen kan het nodig zijn het zelfvertrouwen en de motivatie nog meer op te krikken voordat een kind een nieuwe vaardigheid kan gaan oefen. Dan is de aanpak met Kids'Skills (uitgeverij Pica) heel geschikt. Ook heel handig is de gratis app (zie linker afbeelding, die ook in het Nederlands te gebruiken is. Kort gezegd zijn dan de stappen:

1. Wie zijn jouw supporters, wie kun je vragen je te helpen?
2. Wie of wat kies jij als totemfiguur? Superman, een leeuw of….
3. Wat wil je als eerste leren?
4. Bedenk een mooie naam voor die vaardigheid
5. Welke voordelen heb je als het je lukt dit te leren?
6. Wie zou het fijn vinden als het je lukt dit te leren?
7. Hoe ga je het vieren als het je lukt dit te leren?
8. Vraag je supporters op te schrijven waarom zij geloven dat je het je lukt dit te leren?
9. Waarbij ga je je vaardigheid oefenen, wanneer en hoe lang, wie is erbij om je te helpen, wat doe je om dit te oefenen?
10. Hoe kunnen je supporters je helpen? Complimenten, je eraan herinneren

En als het dan nog niet lukt is een nog intensievere aanpak nodig:

Van zo'n nog intensievere aanpak beschrijf ik een casus in de pagina "Beertjesmethode" .